uprząż chomątowa pochodzenia polskiego - chomąto drewniane z kleszczynami zakończonym u góry " konikami" ( ozdobne zakończenie często w formie główki konia). W miejsce nagrzbietnika stosuje się pas przezkonny specjalnej konstrukcji, składający się z szerokiego pasa, spoczywającego na grzbiecie konia i podtrzymującego postronki lub pasy pociągowe przy pomocy szerokich wsuwek - ochraniaczy ( tzw. obladr) i podpinki pod brzuchem konia. Długi upinacz podogonia łączy chomąto z podogoniem, krzyżując się z pasem przezkonnym na grzbiecie. Ogłowie może stanowić robocza uździenica lub uzda w wersji wyjazdowej, najczęściej z okularami. Uprząż krakowska wykonywana bywa ze skóry blankowo - juchowej lub blankowej czarnej. Charakterystyczny wystrój stanowią ozdobne okucia: różnego rodzaju " koniki", pukle na pasie przezkonnym, duże klamry na obladrach, wisory z krążków lub kwadratów metalowych u podgardli i policzków, łańcuszki na naczółkach, czasami pukle na nachrapnikach lub metalowe wsuwki i zakończenia przystuł, czasami blendysze. Uprząż może krakowska może być przysytosowana do zaprzęgu jednokonnego z jednym dyszlem, do zaprzęgu jednokonnego z dyszelkami, do zaprzęgu parokonnego i do zaprzęgu czterokonnego " w lejc".
Słownik terminologiczny zabytków, Zbigniew prus Niewiadomski, Warszawa 1989 r.
